Familie- en erfrecht

Onder het personen- en familierecht vallen zaken zoals het opstellen van een samenlevingscontract, huwelijks- of partnerschapsvoorwaarden, een akte van verdeling na een relatiebreuk of overlijden, een testament of levenstestament, een verklaring van erfrecht of een schenkingsakte.

De gevolgen van het aangaan van een samenlevingscontract zijn anders dan het aangaan van een huwelijk of geregistreerd partnerschap. Daarnaast speelt het gevoelsaspect hierbij vaak ook een rol: bij welke relatievorm u het beste gevoel heeft.

In een samenlevingscontact worden afspraken tussen partners gemaakt, bijvoorbeeld met betrekking tot de kosten van de huishouding, wie heeft welk bedrag ingelegd in de gezamenlijke woning, het (partner)pensioen en wat er moet gebeuren met de gezamenlijke goederen bij overlijden.

In plaats van een samenlevingscontract kunt u ook kiezen voor een huwelijk of geregistreerd partnerschap, met- of zonder het opstellen van voorwaarden. Ook kunt u na uw huwelijk of geregistreerd partnerschap nog voorwaarden opstellen. Onze specialisten helpen u graag verder om een juiste keuze te maken.

Is uw dierbare wilsonbekwaam en is er geen levenstestament opgesteld, dan krijgt hij of zij te maken met de wettelijke bescherming, waarbij de kantonrechter iemand benoemt die zijn/haar financiële en/of medische belangen gaat behartigen (bewindvoerder/mentor/curator). In dat geval dient er voor diverse handelingen, zoals de verkoop van een woning, door de betreffende vertegenwoordiger toestemming gevraagd te worden aan de kantonrechter.

Een levenstestament is een uitgebreide volmacht die geldt tot aan het overlijden. Deze volmacht omvat uw wensen voor het geval u zelf tijdelijk of langdurig op financieel en medisch gebied niet meer in staat bent om beslissingen te nemen. In een levenstestament wijst u één of meerdere personen aan die namens u mogen optreden, bijvoorbeeld bij het verzorgen van de financiën, het verkopen van onroerend goed, het verrichten van een schenking of het verkrijgen van inzage in een patiëntendossier.

Net zoals een testament, kan een levenstestament gedurende het leven gewijzigd worden, tenzij er sprake is van wilsonbekwaamheid.

Via de notaris kunt u de afspraken die u met uw partner of andere naasten heeft gemaakt, vastleggen in een officieel document: een akte. Dit is raadzaam vanwege de bewijsbaarheid: de notaris controleert of iemand kan instemmen met de inhoud van de akte (hij/zij is hierbij onpartijdig), de identiteit van de betrokkenen en de wilsbekwaamheid. Een notariële akte blijft eeuwig bewaard: ook als een notaris stopt, worden de akten overgenomen door een andere notaris (zijn of haar opvolger). Iemand die een akte heeft laten opmaken, krijgt daarnaast een officiële kopie (ook wel afschrift genoemd) om de afspraken altijd te kunnen bewijzen.

Ingeval u geen testament heeft opgesteld, bepaalt de wet wie uw erfgenamen zijn. Ingeval u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft, is dit uw partner en uw eventuele kinderen. Bent u niet getrouwd en heeft u geen geregistreerd partnerschap maar wel kinderen, dan erven uw kinderen. Indien u ongehuwd, niet geregistreerd als partner en zonder kinderen komt te overlijden, erven uw ouders, broers en zussen.

Een testament is een notariële akte en iedereen die 16 jaar of ouder is kan een testament op laten maken. In een testament legt u uw wensen vast wanneer u komt te overlijden. De notaris zorgt ervoor dat uw testament wordt geregistreerd bij het Centraal Testamentenregister, zodat na uw overlijden bekend is wat uw wensen zijn. U kunt via de notaris op elk moment uw testament wijzigen, tenzij er sprake is van wilsonbekwaamheid.

Wanneer iemand in uw naaste omgeving komt te overlijden, moeten er vaak verschillende zaken worden geregeld. De notaris kan onderzoeken of de overledene een testament had opgesteld en zo ja, wat hierin staat (dus wat de wensen zijn van de overledene). Daarnaast kan de notaris u informeren over de zaken die geregeld moeten worden bij een overlijden.

Met een verklaring van erfrecht kan aangetoond worden wie bevoegd is om een erfenis af te wikkelen en wie de erfgenamen zijn.
Als iemand overlijdt mag een bank de rekeningen ten name van de overledene blokkeren. Als erfgenamen de rekening toch willen gebruiken (bijvoorbeeld om betalingen te doen) hebben ze vaak een verklaring van erfrecht nodig. Ook veel instanties, bijvoorbeeld makelaars en verzekeringsmaatschappijen, vragen om een verklaring van erfrecht.

Een verklaring van erfrecht is niet verplicht: zolang de bank of een andere instantie niet om een verklaring van erfrecht vraagt is het niet nodig een verklaring van erfrecht te laten opmaken.

Een verklaring van erfrecht is een akte, opgemaakt door een notaris. Met zo’n akte kan aangetoond worden wie bevoegd is om de erfenis af te wikkelen en wie de erfgenamen zijn.

De notaris verklaart in deze akte – nadat alle gegevens zijn gecontroleerd – wie is overleden, of de overledene een testament heeft gemaakt en wat er in dit testament is bepaald. Bovendien verklaart de notaris wie de erfgenamen van de overledene zijn, op welke wijze zij de erfenis hebben aanvaard (zuiver of beneficiair) danwel hebben verworpen, en eventueel wie van de erfgenamen door de overige erfgenamen gemachtigd is om de erfenis van de overledene af te wikkelen.

Indien er sprake is van een internationale situatie, is het mogelijk om een Europese verklaring van erfrecht aan u af te geven. Deze verklaring kan ook in het buitenland gebruikt worden om aan te tonen wie er bevoegd is met betrekking tot een erfenis.

Het verrichten van een schenking wordt regelmatig gedaan om erfbelasting te besparen in geval van overlijden van de schenker. Een schenking boven de jaarlijks vrijgestelde schenkbedragen heeft diverse juridische en fiscale gevolgen, waarover ons kantoor u graag informeert.

Estate planning, ook wel nalatenschapsplanning genoemd, is advisering die zich richt op de juridische en fiscale begeleiding van de overheveling en instandhouding van (familie)vermogens. Estate planning heeft veel te maken met besparing van erf- en schenkbelasting, maar dat is niet het enige. Bij estate planning heeft u ook te maken met schenken, het huwelijksvermogensrecht en het erfrecht.

Een mediator is een onafhankelijk persoon die gespecialiseerd is om u te begeleiden in het geval van een relatiebreuk of zakelijk conflict. Ingeval partijen samen met de mediator tot een oplossing van het geschil komen, kan de gang naar de rechter worden vermeden. Spoormakers Notarissen kan ook ingeval van een conflict u met raad en daad bijstaan.